Niż

Jan Troell - urodzony w 1931 roku szwedzki reżyser filmowy, scenarzysta i operator. Przez jednych doceniany za warsztatową wszechstronność i umiejętność zapanowania nad niemal każdym elementem filmu, przez innych ? za poetyckie wizje o publicystycznym zacięciu. Nigdy nie ukończył szkoły filmowej, a do świata filmu fabularnego wkraczał przez fotografię oraz film amatorski, którego specyfika ("zrób to sam") uczyniła z niego twórcę totalnego.

Debiutował w 1966 roku filmem "Oto twoje życie", za który otrzymał szwedzką nagrodę Złotego Barana. Miarą jego twórczego temperamentu - poety wizjonera i epika realisty w jednej osobie - była dwuczęściowa saga filmowa "Emigranci" (1971) i "Osadnicy" (1972), oparta na trylogii Vilhelma Moberga. Uznany za kontynuatora najlepszych tradycji epickich kina szwedzkiego, w latach siedemdziesiątych próbował swoich sił w USA, gdzie nakręcił "Narzeczoną Zandy?ego" (1975) i "Huragan" (1978).

W "Baśniowej krainie" (1986) - swoim ukochanym filmie - krytycznie przyglądał się kondycji społeczeństwa szwedzkiego, a w kontrowersyjnym "Il Capitano" (1991) szukał źródeł przemocy, biorąc za punkt wyjścia rzeczywistą zbrodnię, która wstrząsnęła Szwecją pod koniec lat osiemdziesiątych. Do stałych motywów w twórczości Troella należą pragnienie wolności (które - jak w "Białym jak śnieg" z 2001 roku - wyraża się w marzeniu o lataniu) i pasja fotografii (jak w "Uwiecznionych chwilach Marii Larsson" z 2007 roku).

• • •

Tadeusz Szczepański ? historyk filmu, krytyk i tłumacz. Pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim i w PWSFTViT w Łodzi. W latach 1988?1994 redagował "Film na świecie". Publikuje m.in. w "Dialogu", "Odrze", "Kwartalniku Filmowym" oraz w "Kinie", którego jest stałym współpracownikiem. Autor książek "Eisenstein. U źródeł twórczości" (Warszawa 1986) oraz "Zwierciadło Bergmana" (Gdańsk 1997, 1999, 2002, 2007). Współredaktor tomów "Eisenstein - artysta i myśliciel" (z Wojciechem Wierzewskim, Warszawa 1982), "Zbigniew Cybulski. Aktor XX wieku" (z Janem Ciechowiczem, Gdańsk 1997) oraz "Cudowny Kinemo. Rosyjska myśl filmowa" (z Bogusławem Żyłko, Gdańsk 2002).

• • •

Linia filmowa tom 6.

Redaktor serii: Kuba Mikurda
Redaktor tomu: Robert Kardzis
Projekt okładki i logotypu serii: Bartek Materka
Skład: Marcin Hernas

• • •

SPIS TREŚCI:

Tadeusz Szczepański /

• Jana Troella opowieści o szwedzkim losie
• Epicki obraz dojrzewania: Oto twoje życie
• Z pamiętnika skańskiego nauczyciela: Wyliczanka
• Narodowe mitologie: Emigranci i Osadnicy
• Hollywoodzkie zmagania: Narzeczona Zandy?ego i Huragan
• Balonem na biegun północny: Napowietrzna podróż inżyniera Andrée i Zmrożone marzenie
• "Najważniejszy fi lm": Baśniowa kraina
• Za kulisami szwedzkiego dobrobytu: Il Capitano
• Upadek norweskiego wieszcza: Hamsun
• Ostatni lot: Biały jak śnieg
• Dokumentalne intermedia: Reflexion 2001, Żółta plakietka, Obecność, Barwne brzmienie
• Wyzwolenie przez obraz: Wieczne chwile Marii Larsson

a n e k s

Michael Tapper, Jon Dunĺs /

• Wywiad z Janem Troellem
• W studiu dźwiękowym Jana Troella
• Od diapozytywów do zdjęć fi lmowych
• Społeczeństwo Szwecji teraz i kiedyś: Oto twoje życie, Osadnicy, Emigranci
• Filmy o silnych kobietach
• Do Hollywood i z powrotem
• Zdjęcia na Spitsbergenie
• Subiektywnie o współczesnej Szwecji: Baśniowa kraina
• Kontrowersyjne studium przemocy: Il Capitano
• Fantazje o lataniu: Biały jak śnieg
• "Tak łatwo wszystko zagadać". Intuicja reżysera

Biogram

Filmografia

• • •

Teksty powiązane z książką "Jan Troell" Tadeusza Szczepańskiego:

Niespełniona obietnica. Szczepański o kinie Jana Troella recenzja Jakuba Sochy na portalu Stopklatka.pl, 30.08.2009

Jan Troell, autor totalny - felieton Romana Gutka, Gazeta Wyborcza 20.04.2009

Uwiecznione chwile Jana Troella - z reżyserem rozmawia Natalia Musialik, "Gazeta Na horyzoncie" 29.07.2009

Jana Troella opowieści o szwedzkim losie Tadeusz Szczepański, katalog festiwalu Era Nowe Horyzonty 2009

Nieznane oblicza Szwecji - o Janie Troellu pisze Natalia Musialik, "Gazeta Na horyzoncie" 29.07.2009

Retrospektywa Jana Troella na fetiwalu Era Nowe Horyzonty 2009

• • •

Jan Troell w naszej księgarni internetowej

• • •

Korporacja Ha!art i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Kraków-Warszawa 2009

Oficjalna premiera podczas 9 MFF Era Nowe Horyzonty