Bohaterka tomu, Hana, ma około dwudziestu lat, obgryza paznokcie, pali papierosy, maluje obrazy, lubi spacerować po lesie i pisze poezję. W śmiałych konfesyjnych wierszach podmiotka opowiada o uniwersalnych dziewczyńskich doświadczeniach – przeżywaniu swojej cielesności w oczach własnych i cudzych, miesiączce, pierwszych razach, masturbacji, bólach, troskach, rozczarowaniach oraz licznych (i słusznych!) wkurwach. Te ostatnie rodzą się często ze zderzeń z rozmaitymi postaciami lekceważenia młodych kobiet, czy to w świecie literatury, czy w kolejce do kasy w sklepie. Poezja Katji Gorečan to przykład bezkompromisowego młodego feminizmu – nie oglądając się na to, czy wypada i czy się opłaca, opowiada bez cenzury o tym, co dla niej istotne. Jest przy tym błyskotliwa, pełna humoru i językowego wdzięku.

Cierpienia młodej Hany to wszystko, co chcielibyście wiedzieć, ale się boicie. Co chcielibyście powiedzieć, ale się wstydzicie. Historia Hany wciąga i zaczyna się obracać. W pewnym momencie zapominasz w ogóle, że czytasz wiersze.

Kamila Janiak

• • •

Inicjacyjnaà rebours, osadzona buńczucznie w tradycji literackiego sporu, odbrązowiająca młodość, ów czas niewinności, lecz bardziej burzy i naporu; młodej pisarce udało się stworzyć opowieść unikalną, zarazem intymną i uniwersalną. Literatura kobieca, poezja menstruacyjna, gender? Żadna z tych łatek nie powinna przylgnąć do świetnie napisanej książki. Książki o dojrzewaniu do i od języka, śmiało przekraczającej tabu poprawności. W dodatku z poczuciem (ciemnego nieraz) humoru.

Marta Podgórnik

Hana i poezja (Hanie się odechciewa)  

jeśli chodzi o poezję, hana najchętniej siedziałaby cicho,

ale nie potrafię  

swoje wiersze zaczęła chować i zakopywać w ziemi,

żeby ewentualnie ktoś je kiedyś odkrył.  

jeśli chodzi o naszą poezję, hana najchętniej krzyczałaby.

w naszym kraju człowiekowi może zbrzydnąć wszystko, co kocha.  

hana nigdy nie powie, co myśli,

bo w ten sposób zakończyłaby swoją karierę poetycką.  

hana myśli, ale się do tego nie przyznaje.  

hana chciałaby czytać swoje wiersze,

hana chciałaby wydać jakąś książkę,

ale nigdy jej się nie uda, bo

hana nie jest typowym przykładem poetki

(jaki jest typowy przykład, hana nie wie, ale wie, że to nie ona),

i, co najważniejsze – hana nie ma znajomości.  

hana ma już tego dość.

nie chce jej się dłużej walczyć z poetami.

dlaczego niby miałaby walczyć o swoją poezję?  

hana lubi obserwować samozwańcze gwiazdy poezji,

wszystkie spod tej samej sztancy.

co roku wydają nowy tomik,

co roku odbywają tysiące spotkań autorskich,

na których mądrzą się i symulują miłość.

co roku ci sami dostają nagrody,

czy może czasem zdarzy się rok przerwy?

wszędzie widzi te same twarze, dające do zrozumienia

a co ty tu robisz kobieto-dzieciaku nikt cię tu nie prosił

tylko my tu jesteśmy na szczycie parnasu

który trwa i dopóki nie umrzemy ty nie masz co fikać

(albo jak cywilizacja utraciła wiarę)  

a potem piją i stają się agresywni,

uderza im do głowy męska siła,

którą hana nigdy nie będzie dysponować,

dlatego może po prostu spadać tam, skąd przyszła.

myślała, żeby uklęknąć przed nimi

i błagać

proszę przeczytajcie moje wiersze nie są takie beznadziejne naprawdę,

ale dziś jest jeszcze zbyt zmęczona i nie dość silna.

kiedyś zaczniesz pisać dobre wiersze, ale nigdy tak dobre, jak moje.  

hana nie porzuci pisania,

po prostu przestanie zwracać uwagę na wyzwiska i ciosy.

właśnie tego chcemy.

dlatego zawszę uderzam tam, gdzie najbardziej boli.  

i właśnie w tym miejscu hana dzieli poetów na dwa rodzaje:

poeci, którzy pozostali ludźmi,

i poeci, którzy zmienili się w bestie.  

przeł. Miłosz Biedrzycki

• • •

Kontakt w sprawie egzemplarzy recenzenckich: jakub.baran@ha.art.pl

• • •

Katja Gorečan

urodzona w 1989 roku w Celje (Słowenia). Ukończyła komparatystykę i teorię literatury na Uniwersytecie w Lublanie, a obecnie kończy studia magisterskie z dramaturgii i scenopisarstwa na Akademii Teatralnej, Radiowej, Filmowej i Telewizyjnej w Lublanie. W 2012 roku opublikowała tom Cierpienia młodej Hany, za który była nominowana do prestiżowej słoweńskiej nagrody poetyckiej im. Jenko. Pracuje jako dramaturżka i autorka artykułów specjalistycznych. W 2017 roku w wydawnictwie Poetikon w Lublanie ukazał się jej choreopoemat Pewnej nocy pewne dziewczęta gdzieś umierają.

Czytaj dalej