Jaś Stoberski – świecki święty, wyłapujący szczęście z powietrza, przyjaciel krakowskich mężatek, pisarz naiwny. Jedna z najbardziej charakterystycznych postaci Krakowa z okresu PRL-u. Autor kilkuset podobnych do siebie opowiadań, w których portretował krakowianki, krakowian oraz ich mieszkania. Mistrz detalu. „Proust z Krowodrzy”. Wyznawca zasady „Każdy jest inny”. Chorobliwie uzależniony od ludzi, których odwiedzał na trasie swoich codziennych pieszych wędrówek po Krakowie i których obdarowywał pieniędzmi. Autor na zawsze kojarzony z najlepszym okresem krakowskiego „Przekroju”, na łamach którego – w formule światowego pisma doby komunizmu – przez kilka dekad subwersywnie grał rolę globalnego-lokalnego twórcy, który wszędzie chodził pieszo i prawie nigdy nie wychodził poza Kraków i okolice.

Punktem wyjścia eksperymentalnej biografii jest teza, że Stoberski był postacią-tajemnicą, symbolem wieloznaczności, rewersem Obywatela Kane'a (w przeciwieństwie do amerykańskiego magnata – nic nigdy nie posiadał). Figura szczęśliwego prostaczka, której rozwikłanie przysporzy problemu filozofom francuskim i nie tylko. Postać, która rozsadza także ramy tradycyjnej książki i w dobie cyfrowej humanistyki realizuje się na kilkuset wlepkach przygotowanych wspólnie przez Piotra Mareckiego (tekst) i Katarzynę Janotę (wizualia). Punktem wyjścia do powstania dwujęzycznej biografii było powtórzenie trasy Stoberskiego (Stoberskiady) i wysłuchanie opowieści krakowian, których obsesyjnie odwiedzał (trasa po krakowskich mieszkaniach powstała na podstawie zamieszczonych w prasie lokalnej ogłoszeń). Wielość perspektyw przedstawionych na wlepkach udowadnia, jak trudno jest opowiadać o postaci, która zjawiała się regularnie i przeważnie nic o sobie nie mówiła.

Stoberskiada to kilkaset wlepek rozsianych po wszystkich kontynentach globu, które spotykają się sfotografowane na stronie internetowej i tworzą jedyną w swoim rodzaju lokacyjną biografię Jasia Stoberskiego. Stoberskiada to jednocześnie turystyczna trasa po dziele i życiu pisarza spłacająca dług sytuacjonistycznej psychogeografii, gdzie pojęcie mapy ustala się na podstawie dryfu po miejscach programowo nieatrakcyjnych i nieturystycznych. Biografia na wlepkach (sticker biography) to non-fiction otwarte, zachęcające odbiorców do pobrania wlepek ze strony wydawcy, Ha!artu, oraz ich wydrukowania i naklejenia w miejscach, do których potencjalnie mógł dotrzeć piechur Stoberski, a następnie przysłania fotografii do administratorów strony (portal@ha.art.pl).

[SCROLL DOWN FOR ENGLISH VERSION]

Gatunek dzieł realizowanych na wlepkach ma bardzo bogatą tradycję, w literaturze spełnienie znalazł np. w powieści Nicka Montforta i Scotta Retberga Implementation.

• • •

Na wlepkach znajdują się wypowiedzi: Adama Macedońskiego, Andrzeja Kowalczyka, Jana Pieszczachowicza, Anieli Bireckiej, Leszka Walickiego, Lucyny Merklinger, Jana Masłowskiego, Barbary Sommer-Czycz, Barbary Kotlarskiej, Stanisławy Mięsowicz, Łucji Mróz, Pawła Heszena, rodziny Hałatkiewicz.

• • •

POBIERZ, SAMODZIELNIE WYDRUKUJ I ROZKLEJ WLEPKI (PDF)!

POBIERZ ANGIELSKĄ WERSJĘ 1

POBIERZ ANGIELSKĄ WERSJĘ 2 (Projekt graficzny: Katarzyna Woszczek)

POBIERZ ANGIELSKĄ WERSJĘ 3 (Projekt graficzny: Katarzyna Wąsala)

POBIERZ ANGIELSKĄ WERSJĘ 4 (Projekt graficzny: Ewelina Tota)

POBIERZ HISZPAŃSKĄ WERSJĘ (Projekt graficzny: Ewelina Tota, tłumaczenie: Anna Domaszewska, Izabela Konieczny)

POBIERZ FRANCUSKĄ WERSJĘ (Projekt graficzny: Ewelina Tota, tłumaczenie: Agnieszka Żuk)

• • •

Jaś Stoberski was a secular saint, snatching happiness out of the thin air, a friend to Krakow's wives, a naif writer. One of Krakow's most outstanding figures from the communist era. He wrote several hundred very similar stories, in which he sketched portraits of Krakow's women and men and their apartments. A master of detail, "Krowodrza's answer to Proust". He was a proponent of the belief that "everyone is different". He was chronically dependent on the people whom he visited on the daily route he walked through Krakow, and to whom he gave money. He will forever be associated with the golden era of Krakow's Przekrój; in the rubric of this communist-era world-class magazine he subversively played the role of the global/local writer who went everywhere on foot and almost never strayed outside of Krakow and its environs.

The point of departure for this experimental biography was the thesis that Stoberski was a mystery figure, a symbol of ambiguity, Citizen Kane in reverse (unlike the American magnate, he never possessed anything). He was the very image of the happy simpleton, but unraveling his story would give Lacan or Derrida ample room to expound on the substitution of desire or the theory of "lack". He was also a figure who exploded the framework of the traditional book and who, in this age of digital humanities, is being brought to life in several hundred stickers collectively prepared by Piotr Marecki (text) and Katarzyna Janota (visuals). The point of departure for the creation of this bilingual biography was rewalking Stoberski's route (The Stoberskiade) and listening to the stories of Cracovians whom he obsessively visited (the route around Krakow's apartments was retraced by placing ads in the local papers). The multiple perspectives presented on these stickers prove how difficult it is to speak of a figure who appeared regularly and seldom spoke a single word about himself.

The Stoberskiade is several hundred stickers scattered across all the continents of the globe, which, after being photographed, will come together on a web site to create a wholly unique "street biography" of Jaś Stoberski. This is simultaneously a tourist route through the life and work of a writer that owes a debt to situationist psychogeography, where the concept of the map is set on the basis of drifting through places that are, by premise, unattractive and untouristy. This "sticker biography" is open-ended non-fiction, encouraging the viewer to download a sticker from the Ha!art web site, print it out, stick it in a place where the great stroller Stoberski might have gone, and then send a photograph to the web-site administrators (portal@ha.art.pl).

The genre of works created on stickers has a very rich tradition; in literature it reached a high water mark, for example, in Nick Montfort and Scott Retberg's novel Implementation.

• • •

The stickers feature statements by the following: Adam Macedoński, Andrzej Kowalczyk, Jan Pieszczachowicz, Aniela Birecka, Leszek Walicki, Lucyna Merklinger, Jan Masłowski, Barbara Sommer-Czycz, Barbara Kotlarska, Stanisława Mięsowicz, Łucja Mróz, Paweł Heszen, Hałatkiewicz family.

• • •

DOWNLOAD AND PRINT YOUR OWN STOBERSKIADE STICKERS (PDF)!

DOWNLOAD ENGLISH VERSION 2 (Designed by Katarzyna Woszczek)

DOWNLOAD ENGLISH VERSION 3 (Designed by Katarzyna Wąsala)

DOWNLOAD ENGLISH VERSION 4 (Designed by Ewelina Tota)

DOWNLOAD SPANISH VERSION (Designed by Ewelina Tota, translated by Anna Domaszewska, Izabela Konieczny)

DOWNLOAD FRENCH VERSION (Designed by Ewelina Tota, translated by Agnieszka Żuk)

• • •

Team

Tekst polski / Polish text: Piotr Marecki
Grafika / Graphic design: Janota
Tekst angielski / English text: Soren Gauger
Koordynacja / Coordinator: Ewelina Sasin
Strona internetowa / Web site: Łukasz Podgórni
Wydawca / Publisher: Korporacja Ha!art
Miejsce / Place: Kraków 2013

Nadesłane fotki wlepek / Received photos of stickers

Sydney, Australia

Katowice

New Mexico, Albuquerque, Santa Fe

BP Nicol Lane, Toronto, Canada

Marfa, USA

Houston, USA

Austin, USA

Alpine, USA

Berlin, Bordeaux, Madrit, Poitries, Valencia

Hiszpania / Spain

Nyíregyháza, Węgry / Nyíregyháza, Hungary

Istambuł / Istanbul

Niemcy: Fryburg Bryzgowijski, Littenweiler / Germany: Freiburg im Breisgau, Littenweiler

Niemcy: Hameln i Konstanz am Bodensee / Germany: Hameln & Konstanz am Bodensee

Częstochowa

Delhi

Warszawa: Plac Zbawiciela, Plan B / Warsaw

Paryż / Paris

Toaleta w Luwrze / Toilet in the Louvre Museum

Myślenice

Kurdwanów

Jaś zajechał do Bostonu / Jaś arrived to Boston

Jaś lubi Kraków / Jaś likes Cracow

Kraków raz jeszcze / Cracow once again

Wierzcie lub nie, wlepka z Los Angeles / Believe it or not, it's Los Angeles

Amsterdam

Gdańsk

Biblioteka na Rajskiej w Krakowie i krakowska Polonistyka

Tbilisi

Wlepki w Londynie / London

Jaś Stoberski w Kalwarii Zebrzydowskiej / Kalwaria Zebrzydowska

Kraków? / Cracow?

Krakowa ciąg dalszy, a potem Nowy Targ i Sromowce Wyżne / Cracow, Nowy Targ, Sromowce Wielkie

Pierwsze foty za płoty: wlepki rozklejone na terenie Krakowa / Cracow

• • •

Zobacz także:

Piotr Marecki - Każdy inny. Wspomnienia o Jasiu Stoberskim

Jan Stoberski żył na sposób franciszkański, jadł niewiele, wszędzie chodził na piechotę, właściwie nie posiadał niczego, większość zarobionych na druku opowiadań pieniędzy pożyczał. Jak sam pisał, „upajał się szczęściem z powietrza”. Miał tylko jeden nałóg: był uzależniony od ludzi.

WIĘCEJ

• • •

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego / Made possible through funding from the Ministry of Culture and National Heritage